Sản xuất whisky là quá trình đòi hỏi sự am hiểu nguyên liệu, kỹ thuật và sự tỉ mỉ trong từng công đoạn của nhà chưng cất. Nguyên liệu sau khi được xử lý và lên men sẽ tiếp tục được chưng cất, ủ trong thùng gỗ sồi và thực hiện một số kỹ thuật cần thiết trước khi được ra mắt thị trường.
Cùng WHISKY.vn khám phá chi tiết những giai đoạn quan trọng trong quá trình sản xuất whisky trong bài viết dưới đây.
Chưng cất whisky
Dịch nha sau khi lên men sẽ được đun sôi trong các nồi chưng cất, (được gọi là still) để lấy hơi nước và ngưng tụ để tạo ra rượu mạnh. Nồi chưng cất đóng vai trò quan trọng như một chiếc ấm đun nước khổng lồ. Dịch nha lên men khi được đun sôi ở nhiệt độ dưới nhiệt độ sôi của nước sẽ tạo ra hơi chứa cồn và hương vị.
Kích thước và hình dạng của nồi chưng cất là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hương vị whisky. Hiện có hai loại nồi chưng cất phổ biến nhất là nồi chưng cất dạng chum (pot still) và nồi chưng cất dạng cột (column still). Hầu hết các loại nồi chưng cất rượu whisky đều được làm từ đồng vì đây là một kim loại lọc tự nhiên tuyệt vời, có thể loại bỏ các nguyên tố lưu huỳnh khỏi chất lỏng chảy qua nó và làm hương vị trở nên nhẹ nhàng, mềm mại.
Rượu mạnh sau lần chưng cất đầu tiên có nồng độ cồn khoảng 20%. Trong lần chưng cất thứ hai, các nhà chưng cất sẽ lựa chọn phần dung dịch giữa mẻ rượu, giữ lại để ủ trưởng thành và dần tăng nồng độ cồn trong rượu.
Ủ rượu trong thùng gỗ sồi
Lên men trong thùng gỗ sồi là quá trình để phát triển màu sắc và hương vị của whisky theo thời gian thông qua quá trình tương tác giữa chất lỏng, gỗ và không khí trong nhiều tháng và nhiều năm.
Sau quá trình lên men, chúng ta có một loại rượu mạnh. Nhưng rượu này chưa thể được gọi là whisky. Đây là một loại rượu mạnh thô, có hương vị đặc trưng cho nơi sản xuất, thường được gọi là “’distillery character” – “hương vị nguyên bản của nhà máy chưng cất” . Tuy nhiên, loại rượu này cũng cần trải qua quá trình lên men bằng cách đổ vào thùng gỗ, trong đó gỗ sồi là loại phổ biến nhất.
Thùng gỗ mang đến cho whisky hai yếu tố quan trọng, đó là màu sắc và một phần lớn hương vị. Đó là một quá trình tương tác mà ảnh hưởng của gỗ sồi tới hương vị whisky lớn tới mức có quan niệm cho rằng gỗ sồi đóng góp 60-70% cho hương vị cuối cùng của whisky. Tuy nhiên, không có cách nào để đo lường điều đó một cách khách quan. Vì vậy, ngày càng có nhiều nhà làm whisky đầu tư nhiều công sức và sáng tạo vào các quy trình trước quá trình lên men.
Pha trộn
Sau khi ủ rượu, người pha chế có thể tự do lựa chọn cách pha trộn rượu whisky của họ, bao gồm đóng chai từ một thùng duy nhất hoặc kết hợp rượu whisky từ nhiều nguồn khác nhau (Blend whisky), hoặc kết hợp cả rượu whisky ngũ cốc và rượu whisky mạch nha.
Quá trình pha trộn được coi là một nghệ thuật, yêu cầu kiến thức chuyên môn cao và kinh nghiệm nhiều năm. Người pha chế sử dụng kiến thức và kỹ năng của họ để tạo ra một sản phẩm cuối cùng có hương vị phức hợp và độc đáo. Mặc dù vậy, với xu hướng hiện đại, các nhà chưng cất cũng đang chú trọng nhiều hơn đến việc sản xuất các dòng Single Malt whisky, vốn tôn vinh hương vị nguyên bản và thể hiện cá tính rõ nét của nhà chưng cất.
Lọc rượu
Trước khi đóng chai rượu whisky, rượu cần trải qua quá trình gạn lọc. Trong quá trình ủ rượu trong thùng gỗ, một số muội than ở bên trong thùng sẽ tách ra và nổi trong rượu, vì vậy trước khi đóng chai, rượu whisky sẽ được chuyển tới khâu lọc rượu để loại bỏ những tạp chất hình thành trong quá trình ủ.
Hiện nay nhiều nhà chưng cất sử dụng quá trình lọc lạnh. Đây là một phương pháp lọc rượu whisky được sử dụng để tránh tình trạng vẩn đục xuất hiện khi rượu xuống dưới một nhiệt độ nhất định (thường là sau khi thêm nước hoặc đá). Nó đòi hỏi phải làm lạnh rượu ở nhiệt độ từ -10 đến 4°C và sau đó đưa rượu qua một bộ lọc rất mịn.
Đóng chai
Một số loại whisky được đóng chai trực tiếp từ một thùng gỗ sồi duy nhất, gọi là Single Cask whisky. Những dòng rượu được đóng chai theo phương pháp này được đánh giá cao vì nếu đóng chai hoàn toàn một thùng gỗ sồi duy nhất, hương vị rượu whisky từ thùng rượu đó sẽ trở thành độc bản.
Các dòng Single Cask whisky ngày càng trở nên phổ biến và thường được sản xuất bởi các nhà sản xuất độc lập. Bên cạnh đó, một số nhà máy chưng cất cũng sẽ đóng chai phiên bản giới hạn nhằm đáp ứng nhu cầu của những tín đồ whisky.
Đọc thêm: Khám phá quy trình và nghệ thuật làm rượu whisky
Kết
Với những thông tin cơ bản về quá trình sản xuất whisky, WHISKY.vn hy vọng sẽ là điểm đến lý tưởng cho những ai đam mê whisky và muốn tìm hiểu sâu hơn về rượu mạnh. Với kiến thức chuyên sâu, sản phẩm chất lượng cao và dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp, chúng tôi tự tin sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm tuyệt vời nhất. Ghé thăm WHISKY.vn ngay hôm nay để khám phá thế giới hương vị whisky phong phú và quyến rũ!